Strategie rozwoju stacji tankowania wodoru w Europie

Elektryfikacja transportu indywidualnego i przewozu ładunków o masie do kilku ton przebiega w naprawdę szybkim tempie. Sprzyja jej nie tylko dobra dostępność samochodów elektrycznych, ale też – a może przede wszystkim – błyskawiczny rozwój przeznaczonej do ich ładowania infrastruktury.

Zupełnie inaczej sprawa wygląda, jeśli chodzi o pojazdy wodorowe. W ofercie popularnych producentów często nie znajdziemy ani jednego modelu zasilanego tym paliwem (wyjątek stanowi Toyota Mirai oraz innowacyjny model BMW iX5 Hydrogen. BMW iX5 Hydrogen jest pionierem opartej na wodorze mobilności bez lokalnej emisji spalin. W ubiegłym roku w naszym kraju działała tylko jedna publiczna stacja ładowania wodoru – w Warszawie na ulicy Tango.

Jednak sytuacja zaczyna się zmieniać. ORLEN uruchomił w Poznaniu swoją pierwszą w Polsce, ogólnodostępną, całodobową stację wodorową, na której można tankować samochody osobowe, ciężarowe, a także autobusy. Poznańska stacja jest częścią projektu Clean Cities, dofinansowanego ze środków unijnych w ramach instrumentu CEF oraz krajowych z programu „Zielony transport publiczny”. Stacja zasilać będzie flotę 25 autobusów należących do Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Poznaniu. W ciągu 15 lat ORLEN dostarczy w tym celu 1,8 mln kilogramów paliwa wodorowego.

Biorąc pod uwagę zalety aut z silnikami wodorowymi i przewagi, jakie mają nad elektrycznymi czy spalinowymi, należy spodziewać się, że w najbliższych latach sytuacja w Polsce zacznie się zmieniać. Tym bardziej, że strategię wodorową opracowała Unia Europejska.

Samochody napędzane wodorem – zalety

Pojazdy na wodór oferują wiele zalet. Pozwalają one sądzić, że już w niedalekiej przyszłości ta technologia może stać się ważną alternatywą dla elektryfikacji transportu i tradycyjnych paliw kopalnych. Najważniejsze z tych atutów to:

• szybkie tankowanie: jednym z najważniejszych atutów samochodów wodorowych jest krótki czas tankowania. W przeciwieństwie do aut elektrycznych, które wymagają kilku godzin na pełne naładowanie baterii, zatankowanie samochodu na wodór zajmuje około 5 minut;
• duży zasięg: samochody na wodór mogą mieć zasięg przekraczający 600 kilometrów na jednym tankowaniu. Większość dostępnych dziś aut elektrycznych oferuje znacznie mniejszy zasięg – chyba że chodzi o modele z najwyższej półki cenowej. Czyni to pojazdy wodorowe bardziej wszechstronnymi i pozwala efektywniej planować trasy;
• niska emisyjność: argumentem przemawiających za samochodami na wodór jest też ich ekologiczny charakter. W procesie generowania energii w ogniwach paliwowych jedynym produktem ubocznym jest para wodna. Pojazdy te nie emitują więc żadnych szkodliwych substancji, co czyni je wyjątkowo przyjaznymi dla środowiska.

Sieć tankowania wodoru w Europie – stan obecny

Jak już wspomnieliśmy, w Polsce infrastruktura tankowania wodoru jest wciąż na wczesnym etapie rozwoju. Planowane są jednak inwestycje w rozwój sieci stacji wodorowych. Grupa Polsat, jeden z głównych graczy na tym rynku, planuje budowę kolejnych pięciu stacji w miastach takich jak Wrocław, Gdańsk, Gdynia, Lublin i Rybnik. Zarówno rząd, jak i prywatne firmy mają w planach ponadto utworzenie około 30 nowych stacji w różnych regionach Polski w najbliższych latach. Prace nad projektami rozwijającymi technologie produkcji i dystrybucji paliwa wodorowego prowadzi także Centralna Dolina Wodorowa.

W Europie infrastruktura tankowania wodoru w Europie jest bardziej rozwinięta niż w Polsce. Nadal jednak nie jest tak powszechna jak stacje benzynowe czy ładowarki do samochodów elektrycznych. Pod względem liczby stacji wodorowych liderem Starego Kontynentu są Niemcy. Obecnie działa tam ponad 100 stacji, a dalszy rozwój jest wspierany przez rząd i przemysł motoryzacyjny. Niemieckie stacje są rozmieszczone w taki sposób, by podróże autami wodorowymi były możliwe na terenie całego kraju. W wodór inwestują też Francja (w ramach programu H2 Mobility France, planuje uruchomienie kilkudziesięciu stacji) i Wielka Brytania (funkcjonuje tam już kilkanaście stacji). Na mniejszą skalę technologie te rozwijają zaś Dania, Norwegia, Szwecja i Holandia.

Rozwój infrastruktury wodorowej w Europie – strategia UE

Rozwój technologii wodorowych jako ważnego elementu strategii dekarbonizacji i promuje UE. Jej działania w tym zakresie obejmują przede wszystkim przyjętą w 2020 Europejską Strategię Wodorową (EU Hydrogen Strategy). Jej celem jest wspieranie rozwoju wodorowej gospodarki w Europie poprzez zwiększenie produkcji wodoru zielonego (z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, takich jak energia wiatrowa i słoneczna), budowę rozbudowanej sieci stacji tankowania wodoru na całym kontynencie oraz tworzenie możliwości dla głębokiej integracji sektora wodorowego z innymi gałęziami gospodarki – przede wszystkim energetyką, przemysłem i transportem.

UE wspiera rozwój technologii wodorowych również poprzez finansowanie badań i innowacji. W ramach programu Horizon Europe przeznacza znaczne środki na badania nad wodorem i rozwój infrastruktury tankowania. European Hydrogen Backbone zakłada natomiast stworzenie sieci rurociągów wodorowych łączących różne kraje UE i ułatwienie dystrybucji tego paliwa na dużą skalę. Planowane jest także wsparcie w postaci dofinansowań i ulg podatkowych mających zachęcać do inwestycji w pojazdy wodorowe i rozwój sieci dystrybucji.

Rozwój infrastruktury wodorowej ma ogromne znaczenie dla dekarbonizacji transportu. Dzięki wsparciu UE oraz zaangażowaniu różnych podmiotów, już wkrótce możemy być świadkami wodorowej rewolucji. Wszystko bowiem wskazuje na to, że w ciągu najbliższych lat samochody napędzane wodorem upowszechnią się, będąc dobrą alternatywą dla „elektryków” i pojazdów napędzanych paliwami kopalnymi.